Van onze correspondent

Oranjestad - Het functioneren van het Horacio Oduber Hospital (HOH) lijdt onder structurele overbelasting. De zorg beter organiseren leidt tot voordelen voor patiënten, zorgverleners en de schatkist.

aruziekenhuisDat blijkt uit het rapport ‘De status van het Arubaanse Zorgstelsel’, opgesteld door zorgdeskundige Lex de Jong. ,,Gezien de huidige situatie in de zorg, is met name de focus op meer samenwerking tussen zorgaanbieders enorm belangrijk”, is zijn belangrijkste conclusie. De crisis in het HOH is volgens hem mede het gevolg van een structurele overbelasting van deze organisatie.

,,Elk goed draaiend algemeen ziekenhuis, of je kijkt in Nederland, Colombia of de VS, kan tachtig procent van zijn opnames inplannen. Dat betekent dat voor bijna alle zorg er gewerkt kan worden volgens goed uitgewerkte interne afspraken en protocollen, dat personeel goed is in te plannen en dat vanwege de beheersbaarheid er weinig dingen fout gaan. Het geeft ruimte om de twintig procent acute opnames op te vangen, waar nodig een paar extra stappen te zetten, een uitzondering te maken zodat er toch iets kan, enzovoorts. Die percentages liggen op Aruba andersom. En als maar twintig procent van de opnames ingepland is, ren je dus in tachtig procent van de opnames achter de feiten aan en is er zeer weinig ruimte om zaken optimaal en efficiënt uit te voeren.”

Die inefficiëntie kan leiden tot allerlei problemen. ,,Informatie gaat verloren of wordt juist dubbel verzameld, personeel raakt overbelast en de kwaliteit van zorg raakt in gevaar. Dit los van de kosten die inefficiëntie nu eenmaal met zich meebrengt”, aldus De Jong. Hij noemt verschillende elementen die daarbij een rol spelen: ,,De overbelasting van de spoed Eisende Hulp (SEH) maakt dat er minder tijd is om met een goede triage of met een behandeling ter plekke, opname te vermijden. Overbelasting van de specialisten maakt dat ze minder kunnen afstemmen over vervroegd ontslag, of het begeleiden van ontslagen patiënten. Ook worden patiënten door de wachtlijsten pas laat gezien waardoor een probleem al zo verergerd kan zijn dat acute (in plaats van geplande) opname noodzakelijk is. Huisartsen hebben onvoldoende gelegenheid om de iets complexere patiënt zelf te behandelen. Hierdoor zijn er veel huisartsen die sneller dan in bijvoorbeeld Nederland, patiënten doorverwijzen naar de specialist. In de beleving van veel verzekerden, is de specialist degene die hen het beste kan helpen. Dit terwijl de huisarts juist degene is die hen het beste kent, en de samenhang tussen allerlei klachten vanuit zijn algemene benadering het beste kan zien. Zolang de verzekerde denkt dat de specialist hem het beste kan helpen, zal hij altijd veel druk zetten op de huisarts voor een verwijzing, of zelfs rechtstreeks naar de SEH gaan.”

Als mogelijke oplossingen noemt De Jong het invoeren van een eigen bijdrage van honderd florin voor patiënten die behandeld willen worden op de SEH, terwijl ze eigenlijk huisartsenhulp nodig hebben. ,,Dertig procent van de 32.000 bezoeken aan de SEH is onnodig. Stel dat de helft wenst - na een medische check die aantoont dat urgentie afwezig is - toch een arts te zien in SEH, dan levert dit op jaarbasis 500.000 florin op. Belangrijker is dat wachttijd voor hen die echt zorg nodig hebben, sterk afneemt, en dat er minder ziekenhuisopnames zijn.” Ook het heroverwegen van het aantal operatiekamers (OK’s) op Aruba maakt deel uit van het onderzoek van De Jong. In het oorspronkelijk advies van PwC (2015) werd gesteld dat er bij een goedlopende samenwerking tussen eerste en tweede lijn en de daaruit volgende zorglogistiek vier OK’s nodig zijn op de schaal van Aruba. Er is uiteindelijk besloten tot zeven OK’s. Ook hier geldt dat in geval van goede samenwerkingsafspraken binnen het Rijk, er mogelijk wel noodzaak blijft voor een groter aantal OK’s.

De samenwerking binnen het Koninkrijk kan naar de mening van De Jong op meer terreinen winst opleveren. Zo is de radiotherapie in ImSan momenteel relatief duur, maar als er ook patiënten uit Curaçao en Bonaire gebruik van maken, kan dat tot grote besparingen leiden. Ook een fusie tussen HOH en ImSan vindt De Jong een goed idee: ,,Dit vermijdt een ‘wapenwedloop’ in arbeidsvoorwaarden en stelt één vorm van bedrijfsvoering zeker voor medisch personeel dat op beide locaties moet werken als oncologie en andere zaken (OK-personeel) op beide plekken worden geboden. Ook: Aruba is te klein om structureel voldoende talent te hebben voor bestuur en toezicht van instellingen die vergelijkbare zorg leveren.”

Wilt u meer informatie? Neem een online abonnement op de krant.