Tot mijn grote verbazing én ergernis kwam het NOS-journaal op 9 september met een reportage over geweld onder Antilliaanse jongeren, dat recent had geresulteerd in een aantal dodelijke schietpartijen. De Tweede Kamer heeft haar grote bezorgdheid hierover uitgesproken. Terecht. Maar mijn ergernis kwam van het feit dat uitgerekend die dag de Ronde Tafelconferentie over de toekomst van de Nederlandse Antillen had plaats gevonden, waarbij de historische beslissing werd genomen dat Curaçao en Sint Maarten een autonome plaats in het Koninkrijk der Nederlanden zullen krijgen (zoals Aruba) en Bonaire, Sint Eustatius en Saba gemeenten van Nederland zullen worden.
Hierover niets in het NOS-nieuws. Wél het negatieve bericht over de toename van geweldsdelicten. De berichten over criminaliteit onder Antilliaanse/Arubaanse jongeren, met als triest dieptepunt de recente delicten, hakken diep in de ziel van de 137.000 Antillianen en Arubanen die hier woonachtig zijn. Het negatieve wordt enorm uitvergroot en heeft een discriminerend effect op de grote meerderheid van goedwillende Antilliaanse en Arubaanse medeburgers. Onder hen bevinden zich een paar duizend studenten, terwijl tienduizenden anderen hun bijdrage leveren aan de opbouw van de Nederlandse samenleving, bijvoorbeeld in de zorginstellingen. Sommigen werken hier al ruim 30 jaar.
Krantentitels als ‘Werkgevers hebben liever met een Turk dan met een Antilliaan te maken’, doen groot onrecht aan deze meerderheid. Het is belangrijk dat zij opstaan en protesteren: allereerst tegen het geweld van hun landgenoten, en daarmee tevens tegen de discriminerende oordelen van de omgeving. Ik juich het dan ook toe dat vier maatschappelijke Antilliaanse organisaties samen een fel protest willen laten horen tegen de geweldsspiraal onder hun mensen.
Het is goed te weten dat een en ander diepe wortels heeft. Tot aan de afschaffing van de slavernij in 1863 - Nederland liep daarmee bepaald niet voorop! - werd de slaaf niet als persoon beschouwd en kon men daarom niet trouwen. Dit heeft grote gevolgen gehad voor de samenstelling van de gezinnen en het zelfbeeld van de individuele mens.
De Antilliaan/Arubaan is nog steeds op zoek naar zijn/haar eigen identiteit. De bovengenoemde staatkundige veranderingen zijn daar een teken van. Het proces is soms chaotisch en zeker emotioneel en er gebeuren onbegrijpelijke dingen, zoals de recente riante pensioenregelingen door de Eilandsraad van Curaçao voor ministers en leden van de Staten en Eilandsraad. Niettemin hebben de Antilliaan en Arubaan recht op een kritische, maar eerlijke benadering.

Wijbe Fransen O.P., Nederland
De auteur was 44 jaar priester op de Antillen en in Aruba.