Door Andrés Casimiri
,,Volgens premier Ben Whiteman (PS) wordt er niet langer gewerkt aan de herontwikkeling van het terrein van de Isla bij eventuele sluiting” (Antilliaans Dagblad dinsdag 9 februari 2016 in artikel onder de kop ‘Werkgroep sluiting Isla gestopt’).
Vaak blijkt dat we ons ‘helemaal niet’, ‘te weinig’ of ‘maar half’ voorbereiden op onderhandelingen. Het gevolg hiervan is dat we de onderhandeling niet succesvol afronden. Onderhandelingen zijn keihard, daar kan je geen lichtgewichtfiguren op afsturen. Isla/PdVSA zullen absurde condities stellen, daar kun je zeker van zijn: lage huur eisen, weinig of geen milieucontrole en absoluut geen inmenging in hun vestzak-broekzak operatie.
In de voorbereiding op onderhandelingen dien je idealiter een betere optie te hanteren dan die van de tegenpartij. Die strategie zal straks ook door PdVSA gebruikt worden om een oude, vervallen, van alle kanten lekkende, fabriek te vervangen met een gemoderniseerde op gas draaiende raffinaderij. En wij trappen erin. Een oude raffinaderij vervangen met een nieuwe. Precies wat een klein door Isla/PdVSA bevoorrecht groepje wil.
De fout die Curaçao maakt is wederom te gaan onderhandelen over een nieuwe raffinaderij, terwijl het sterkste punt voor Curaçao juist is om te onderhandelen over het vastgoed aan het Schottegat waar de raffinaderij staat. Waarom? Omdat het rendement op het vastgoed aan het Schottegat de inzet en de beslissende factor moet zijn.
Hier ligt een enorm stuk vastgoed in de meest beschutte haven van het Caribisch gebied dat PdVSA zo graag wil blijven gebruiken, maar waar Isla/PdVSA 33 dollarcent per vierkante meter per jaar voor wil betalen. Dit terwijl de buren met 100 dollar per m²/ jaar aan de staatskas bijdragen. De buren opereren daarbij schoon en dragen ook bij aan deviezen en de werkgelegenheid.
Een nieuwe, moderne, op gas draaiende raffinaderij is inderdaad een optie, maar dat zijn een duurzame stedenbouwkundige ontwikkeling of voor mijn part een Walt Disney of Droom Land ook! Het zijn alternatieven die naast elkaar vergeleken en afgewogen dienen te worden.
Wat betekent ieder alternatief op het gebied van 1) duurzaamheid; 2) het aantal te creëren permanente werkplaatsen; 3) het aantal werkplaatsen gedurende de bouwtijd en de bouwtijd zelf; 4) overheidsinkomsten nu en in de toekomst; 5) deviezen; 6) wanneer er begonnen kan worden; en 7) sociaal- en gezondheidswelzijn van de bevolking, die ik eigenlijk als eerste had moeten noemen?
Als je alle gegevens bij elkaar hebt ga je naar het parlement en stel je de vraag: Wat is beter voor Curaçao? Curaçao onderhandelt nu vanuit een verkeerde startpositie en speelt, met het uitschakelen van een tweede traject, PdVSA in de kaart. Met andere woorden: Curaçao helpt de tegenpartij, bedoeld of onbedoeld, met PdVSA’s agenda. Curaçao is precies geplaatst waar Isla/PdVSA het wil hebben.
Het excuus dat het parlement twee jaar geleden in een wall-to-wall motie besloten heeft (alle aanwezige Statenleden stemden voor) door te gaan met raffineren, komt te vervallen wanneer hetzelfde parlement met eenzelfde wall-to-wall besluit te kennen geeft een tweesporenbeleid te volgen en een alternatief te overwegen. Als dat niet gemeend was, dan wordt het volk een rad voor de ogen gedraaid; is het iets wijsgemaakt en, nog erger, zijn ze bedrogen.
De enige reden waarom Curaçao met de PdVSA om de tafel dient te gaan zitten is om over het vastgoed aan het Schottegat te onderhandelen. Dat, en dat alleen dat moet de inzet zijn. Dat is het belang van Curaçao.
Elke succesvolle onderhandelaar weet dat en handelt ernaar. Het Multidisciplinaire Projectteam MDPT maakt dezelfde fout. Dat heb ik al eerder gesteld. Wanneer je opdracht is om een <I>tweesporen<I>-oplossing te zoeken, en die A en B noemt, maar je in A én in B een raffinaderij plant, dan ben je verkeerd bezig. Daarmee stellen zij zich bij voorbaat aan de kant van een raffinaderijoplossing op.
GreenTown is behalve een alternatief juist een sterke tegenstelling om mee te gaan onderhandelen. Hiermee kan je de tegenpartij voor de keus stellen of (schaak)mat zetten. Het was vrij eenvoudig geweest PdVSA te overtroeven met een beter voorstel voor het vastgoed aan het Schottegat. Je had op die manier, zelfs bij het aanblijven van een raffinaderij, in een betere onderhandelingspositie gezeten wat de grond en bijhorende installaties betreft. Die optie is nu afgewezen door de premier zelf, de heer Ben Whiteman van Pueblo Soberano, die de keus maakt om zónder tegenvoorstel om de tafel met de PdVSA te gaan zitten.
Het is opvallend dat hij dit doet zonder het parlement en de ministerraad hiervan op de hoogte te hebben gesteld, zo maak ik uit het AD-artikel op.
Ik verwacht dat de voorzitter en het bestuur van GreenTown met een sterke terechtwijzing komen om hun eerdere verzachting naar een ‘tweesporenbeleid’ van GreenTown recht te zetten. Jaren van inzet van honderden vrijwilligers die een duurzaam economisch plan voorstaan en hebben ontwikkeld, zijn verzacht met hun uitspraak een ‘tweesporenbeleid’ te hanteren. Ook dit speelt PdVSA in de kaart.
Ook van het MDPT verwacht ik dat zij zich zullen roeren. De ‘experts’ van het B-team hadden een alternatief of meerdere alternatieven moeten ontwikkelen. Ik vraag me af: wat of welk alternatief hebben zij in al die tijd ontwikkeld? Wat voor alternatief ze ook ontwikkeld hebben, hun plannen zijn voordat ze naar buiten zijn gebracht, door de heer Whiteman gestopt en naast zich neergelegd, of eigenlijk van tafel geveegd.
Bij onderhandelingen wil ik graag nog één laatste advies meegeven: ken de ondergrens van je onderhandeling. Wat moet dat zijn? Ga je de onderhandelingen in met de overtuiging dat een nieuwe raffinaderij een prioriteit is of houd je de deur voor de Yu di Kòrsou open die in zijn eigen land, zijn eigen besluiten wil nemen en niet weer afhankelijk wil zijn van een multinational of een vreemd land?
Wat, wie ook beslist, laat je door wijsheid en integriteit leiden en kies wat beter voor Curaçao en haar bevolking is. Ik wens ieder heel veel wijsheid toe.

Andres Casimiri is voormalig voorzitter en initiatiefnemer van GreenTown.

Noot redactie:
Premier Whiteman heeft deze uitspraken een week geleden gedaan in het programma ‘Wat een Week!’ bij radio Paradise. Uit de geluidsopname blijkt dat de minister-president dit tot twee keer toe doet, aangezien de verslaggeefster er voor de zekerheid nogmaals naar vraagt. Het Antilliaans Dagblad heeft sindsdien elke dag met de minister-president contact gezocht met het verzoek om een nadere toelichting, vooral nadat coalitiepartner PAIS onmiddellijk liet weten dat er nog wel degelijk twee trajecten lopen, maar de premier was onbereikbaar. Ook de afdeling Communicatie van de regering heeft geen corrigerende verklaring uitgebracht. En het MDPT wil niet (officieel) reageren.