Analyse

Vandaag wordt het tijdelijke kabinet-Pisas geïnstalleerd. Hopelijk verloopt dit rustig, ordentelijk en vredig, zoals dat in een democratische rechtsstaat hoort. Zonder verbale agressie en bedreigingen van de nieuwe oppositie (oude coalitie) aan het adres van de nieuwe coalitie (oude oppositie), zoals helaas wel vóór, op en ná 23 december het geval was door de oude oppositie onder aanvoering van Gerrit Schotte (MFK), die van meet af aan uit was op maar één ding: het kabinet-Koeiman moest zo spoedig mogelijk ten val worden gebracht. Dat is gelukt, mede door toedoen van onhandigheid van regeringspartijen zelf en vooral dankzij de nonloyaliteit van meerdere overlopers (Eduard Braam, Melvin Cijntje, Sherwin Leonora en Gassan Dannawi; in deze volgorde). Amper 50 dagen was het Koeiman gegund. Een triest record voor Curaçao.
Nu is de nieuwe meerderheid aan bod om het land te besturen, nadat alle procedures, zoals de screening, zijn doorlopen. Gelukkig is dit laatste zorgvuldig gebeurd, hoewel het Schotte-kamp het allemaal veel sneller had willen zien plaatsvinden; volgens berichtgevingen zouden twee van de naar voren geschoven kandidaat-bewindslieden niet ministeriabel zijn bevonden. Dat is een ernstige bevinding. Opnieuw zou het leden van de MFK treffen - Charles Cooper (voorheen MAN en PAS en tegenwoordig nummer twee direct na Schotte op de MFK-lijst) en Amerigo Thodé -, een partij die langzaamaan te boek staat als één van direct of indirect aan de MFK verbonden personen die veroordeeld zijn, als verdachte gelden of niet door de screening komen.
Thodé mag dan de Statenvoorzittershamer hanteren, overigens terwijl hij is veroordeeld omdat hij naar het oordeel van de rechter en het Hof het niet zo nauw nam met de vertrouwelijkheids- en geheimhoudingsregels van de Staten. Cooper zou, als het aan Schotte ligt, de minister-president worden. Samen hadden ze al opgetrokken in het kabinet-Schotte, waarbij Cooper zich altijd bijzonder trouw en volgend jegens de MFK-voorman opstelde, ook toen zich zeer dubieuze praktijken van de regering voordeden bij de Veiligheidsdienst (VDC), die in 2012 door Schotte zelfs operationeel werd gesloten. De ‘shut down’ van de VDC was mede het gevolg van de screening door de ministers van dat MFK-PS-MAN-kabinet en het uitlekken ervan. In het rapport-Rosenmöller ‘Doe het zelf’ werd later geconstateerd dat de voormalige gouverneur, Frits Goedgedrag, eind 2010 tot oordeel was gekomen dat een drietal ministers, gelet op de informatie die door de VDC was verzameld, ‘niet-ministeriabel’ was. In het uitgelekte memo van 27 oktober, later herzien op 2 en 5 november, zelf stonden de namen van vijf ministers, waaronder van Schotte en dezelfde Cooper. Overigens waren zij toen reeds minister, het gevolg van de tijdsdruk van 10-10-’10 en het feit dat de namen van de kandidaat-bewindslieden al dan niet bewust pas zeer laat bekend waren en dus niet adequaat konden worden gescreend.
Over de inhoud van de bevindingen valt te twisten, althans dat doet Cooper, die met tegensprekende verklaringen op de proppen is gekomen. Feit is dat formateur Ruthmilda Larmonie-Cecilia (PS) hem nu op grond van de meest recente screeningsresultaten niet heeft kunnen voordragen als de gedoodverfde premier van Schotte. Cooper zelf zegt dat nu ‘iedereen de VDC-screening heeft doorstaan’ en dus moet het rode stopteken van een van de overige vijf of zes instanties die de formateur input leveren, zijn gekomen. Ervan uitgaande dat Inspectie der Belastingen, Ontvanger, SVB, FIU (voorheen MOT) en OM niet zomaar wat rapporteren, lijkt er toch wel wat aan de hand. Elke zichzelf en het belang van integriteit respecterende partij en politicus dient zich verre te houden van onoorbare praktijken.
Voorlopig wordt daar invulling aan gegeven door Pisas aan te stellen als tijdelijk premier. Tijdelijk in dubbele zin. Tijdelijk omdat het een interim-kabinet betreft totdat er na de verkiezingen van 28 april en de daaropvolgende formatie een nieuwe regeringscombinatie aantreedt. En tijdelijk omdat Pisas in principe de vervanger is van Cooper en mogelijk zelf wordt vervangen en dan alleen minister van Justitie blijft. Van korte of kortere duur, de interim-bewindslieden worden geacht op de toko te passen en evenals de demissionaire regering slechts ‘lopende zaken’ af te handelen. Met als hoofdtaak, zoals gouverneur Lucille George-Wout de opdracht aan formateur Larmonie formuleerde: de verkiezingen verder voor te bereiden en uit te voeren.
Ministers zijn verantwoordelijk voor fatsoenlijk en deugdelijk bestuur, van welke politieke kleur ook, en dienen besluiten te nemen die enkel in het belang zijn van het land en de bevolking. En zich niet als marionetten te laten leiden door lieden langs de lijn die bevelen uitvaardigen. Want weliswaar treedt niet Schotte-II aan, maar de MFK-leider zal wel willen - en naar alle waarschijnlijkheid zullen - sturen, zoals hij ook het ‘Blok van 12’ stuurt. In de kwestie waarbij de nieuwe meerderheid een onderhoud met de Rijksministerraad (RMR) eiste, met Statenvoorzitter Pisas als delegatieleider, was het ook duidelijk dat Schotte de strategie bepaalde, de woordvoerder was en besliste. En ook vandaag al heeft Schotte als een soort keizer bepaald dat het feest is met gratis parkeren en gratis drank. Op kosten van de belastingbetaler, die vanaf 2012 na het gedwongen vertrek van Schotte-I extra heeft moeten bloeden omdat er een aanwijzing vanuit Den Haag nodig was om de tekorten en schulden weer weg te werken.
Partijdiscipline is mooi, het mag niet uitmonden in kadaverdiscipline waarbij ministers blindvaren op wat hun leider zegt en wilt. Pisas moet beseffen dat hijzelf en alleen hijzelf politiek en persoonlijk verantwoordelijk is en zich dus niet voor het karretje van Schotte moet laten spannen. Dat geldt bijvoorbeeld ten aanzien van de stembusronde op 28 april, waartoe op 12 februari een Landsbesluit is genomen en bekrachtigd door de gouverneur. Rechtsgeldig, aldus de Rijksministerraad, die er verder niet over gaat, maar om een oordeel werd gevraagd door de nieuwe meerderheid. En terecht, immers in 2012 deed het toenmalige kabinet-Schotte vrijwel exact hetzelfde. Daarom houdt iedereen de adem in of Schotte en consorten de uitgeschreven en reeds ver in voorbereiding zijnde verkiezingen doorgang laat vinden, of ze er - zoals dreigend aangekondigd - echt een stokje voor zullen steken. In dat laatste geval zullen de spanningen enorm kunnen oplopen; tussen Curaçao en het Koninkrijk en in eigen land tussen groepen mensen. Het is te hopen dat niet juist dit laatste het beoogde doel is: onrust en destabilisatie. Premier Pisas en zijn ministers hebben de komende tijd dit lot van Curaçao in handen.