Cooper: Desnoods geeft regering-Pisas instructie aan Centrale Bank-president

Van een onzer verslaggevers
Willemstad - MFK-minister Charles Cooper, lid van de regering-Pisas (MFK/PNP), houdt een stevig pleidooi om de (goud)reserves van de monetaire unie bij de Centrale Bank CBCS te gebruiken voor grootschalige overheidsbestedingen ten behoeve van bijvoorbeeld de wegeninfrastructuur.

CBCS-president Richard Doornbosch krijgt er in een recent interview met Telenotisia zelfs flink van langs van Cooper, die aangeeft dat als de topman van de Centrale Bank niet meewerkt hij een ‘instructie’ daartoe kan verwachten.
Hoe kan het zo zijn dat de CBCS op een reserve zit van ruim een miljard gulden, terwijl dit volgens Cooper conform het Centrale Bankstatuut maximaal slechts 35 miljoen gulden hoeft te zijn. Afgelopen weekend ging het fragment met zijn verklaring rond via WhatsApp.
Het heeft bij sommigen gelijk gezorgd voor een schrikreactie. Ten eerste de toon die het kabinet-Pisas aanslaat richting de hoogste functionaris van het onafhankelijke instituut de Centrale Bank, waarvan de raad van bestuur (RvB) noch de raad van commissarissen (RvC) instructies mogen vragen of aanvaarden.
Maar ook en vooral omdat Cooper de facto (opnieuw) een pleidooi houdt om de goudvoorraad aan te spreken alsof deze reserves verder geen doel dienen. Het goud op de balans van de CBCS heeft echter een belangrijke monetaire functie. ,,Critici zullen terecht stellen dat met het tornen aan het goud of zelfs de discussie over goudverkopen, het vertrouwen van het publiek in onze valuta zwaar wordt aangetast”, publiceerde deze krant in april 2021.
Overigens kan het verkeren, want twee jaar geleden wilde toen Statenlid van de oppositie maar beoogd bewindsman van de nog te vormen MFK/PNP-coalitie van de toenmalige Financiënminister weten welke stappen de regering van plan was te nemen om te voorkomen dat de CBCS ‘misbruik maakt van haar onafhankelijkheid en onze goudreserve zal verkopen, zonder hier eerst in overleg te gaan met de regering’.
Nu doet Cooper - zelf minister van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning (VVRP) - voorkomen alsof de reserves probleemloos aangewend kunnen worden ten behoeve van grote regeringsprojecten. Hij maakt daarbij wel duidelijk onderscheid tussen consumptieve bestedingen een productieve uitgaven. Geen extra geld voor onderstandstrekkers, zegt hij, maar wél in het wegennet en in algemene zin de publieke infrastructuur.
Daarvoor is de komende jaren zo’n 400 miljoen nodig. Door de reserves bij de CBCS in te zetten, voorkomt de regering het moeten aangaan van nieuwe leningen bij Nederland en daarmee schuldtoename alsmede afhankelijkheid van politiek Den Haag. ,,Of wil Doornbosch dat wij ervoor in Nederland op de knieën gaan?”
Als het niet lukt om hiervoor financiering te krijgen bij lokale banken en pensioenfondsen - het geld wordt met de motorrijtuigenbelasting als zekerheid in twintig tot dertig jaar afbetaald - dan móét de CBCS-president helpen, gezien de ‘exorbitante reserves’. ,,Zo niet, moet Doornbosch maar weg en moet er een Yu di Kòrsou komen die het wel begrijpt.”
Toch zijn er ook buiten, en naar wordt vernomen ook binnen de coalitie zorgen. Om hiervoor echter de goudvoorraad aan te spreken - het spreekwoordelijke ‘tafelzilver’ te verkopen - is volgens experts riskant, aangezien het goud een ‘stabiliserende factor’ vertegenwoordigt voor de gulden en dus een basis vormt voor het vertrouwen op Curaçao en Sint Maarten.
,,Alle acties of voorgenomen handelingen ten aanzien van de verkoop of de wijziging in de goudvoorraad in relatie tot de in omloop zijnde guldens kunnen resulteren in een effect op het vertrouwen in de stabiliteit van de gulden”, berichtte deze krant in 2021, toen dezelfde discussie speelde.
Het is niet geheel duidelijk waarom het onderwerp opnieuw actueel is. Naar verluidt zou dit afgelopen week zijn besproken tijdens de Raad van Ministers. De gedachte is dat Curaçao (en dan ook Sint Maarten, waarmee de monetaire unie wordt gevormd) een surplus aan goud zou hebben.
Cooper speelt het echter duidelijk op de man: ,,Doornbosch moet begrijpen dat hij op die positie zit voor Curaçao en Sint Maarten”, zegt hij in het vraaggesprek bij <f"ADScala-Italic">TeleCuraçao<f"ADScala-Romein">. ,,Wanneer heeft hij door dat de bevolking bloedt?” De minister wijst erop dat de CBCS zelf al een keer goud heeft verkocht ‘om tekorten, ontstaan door zijn eigen mismanagement, af te dekken’ (dat betrof volgens de Centrale Bank een ‘waardemutatie op goud’, waarbij de goudvoorraad zelf ongewijzigd is gebleven, red.).
‘Als burger en als minister’ sluit Cooper niet uit dat er binnen de regeringscoalitie genoeg steun is om een instructie te geven aan de leiding van de CBCS-president, als hij het niet uit zichzelf doet. ,,Het zijn niet de reserves van Doornbosch”, voegt de bewindsman eraan toe. Cooper stelt verder dat de hoogste functionaris van de Centrale Bank twee rollen heeft: het bewaken van de waarde van de gulden en een handje helpen als dat kan omdat er te veel reserves zijn.
Deze krant heeft de meest recente balans erop nageslagen: per eind maart 2023 gaat het om bijna anderhalf miljard (1.489,7 miljoen gulden om precies te zijn). De hoogte is afhankelijk van de goudprijs en die fluctueert constant.
Volgens het Bankstatuut (artikel 34) bedraagt het kapitaal van de CBCS 30 miljoen en vormt de Centrale Bank een reservefonds tot een bedrag van nog eens 30 miljoen ‘bestemd tot dekking van mogelijke verliezen op het kapitaal van de Bank’ (de 35 miljoen die Cooper noemt, komt hier niet in voor). Echter, hetzelfde statuut stelt ook (in artikel 35) dat ‘de Bank in elk geval een bestemmingsreserve voor de deviezen die onder haar directe beheer vallen vormt’. Deze deviezen belopen zo’n 3 miljard (waarvan 1,2 miljard aan terug te betalen of te herfinancieren Nederlandse liquiditeitsleningen aan Curaçao en Sint Maarten in verband met de coronacrisis). Op het balanstotaal van ruim 5,1 miljard bedraagt de post ‘kapitaal en reserves’ 1,3 miljard.

Wilt u het vervolg van dit artikel lezen? Neem een online abonnement op de krant.