Van onze correspondent
Kralendijk - Met een goede begrotingsmethodiek en systematische aanpak per huishoudtype kan een sociaal minimum worden ingevoerd waarmee gelijke resultaten kunnen worden behaald als in het Europese deel van Nederland.
Daarvoor dienen de minimuminkomens fors verhoogd te worden. Dit is de conclusie uit het rapport van de Commissie sociaal minimum Caribisch Nederland (CN) dat gisteren in Den Haag is gepresenteerd.
Commissievoorzitter Glenn Thodé stelde in zijn toespraak dat het niet mag uitmaken waar in Nederland je woning staat. Tijdens het onderzoek van de commissie is opnieuw vastgesteld dat er in CN een grote kloof is tussen wat mensen nodig hebben om een menswaardig bestaan te kunnen leven en wat ze maandelijks op de rekening krijgen bijgeschreven. Een op de drie mensen leeft onder de armoedegrens. Thodé pleitte er gisteren voor om al in 2024 de uitkeringen en het minimumloon fors te verhogen tot het vastgestelde sociaal minimum van 1.517 dollar voor alleenstaanden. Bovendien moeten er volgens hem de aanvullende steunpakketten worden vrijgemaakt. Voor de langere termijn, tot uiterlijk 2029, moet er een strategie worden ontwikkeld om de weerbaarheid van huishoudens verder te verbeteren. Minister Carola Schouten liet weten de adviezen van de commissie serieus te nemen en er alles aan te doen wat binnen haar macht ligt.
De adviezen op een rijtje
De conclusies van de Commissie sociaal minimum Caribisch Nederland zijn op zich niet nieuw. Maar ze zijn wel weer een keer op een rijtje gezet.
De eerste adviezen gaan over een toereikend inkomen voor iedereen. Verhoog op korte termijn de onderstand en het minimumloon. Zorg voor voldoende aanbod van sociale huurwoningen en introduceer een stelsel om de huurprijs op de particuliere huurwoningmarkt te verlagen voor de huurder. Richt het openbaar vervoer op de eilanden en tussen de eilanden als een nutsvoorziening in. Verhoog op korte termijn de kinderbijslag en introduceer een kindgebonden budget, in het bijzonder met hogere bedragen voor oudere kinderen. Versterk ook de wettelijke positie van kinderen als ouders niet aan de onderhoudsplicht voldoen, onder meer door een wettelijk recht op basisvoorzieningen (water en energie) te regelen.
Maar er zijn meer mogelijkheden om tot een aanvaardbaar loon te komen. Zo moeten de energietoeslag en andere vormen van steun structureel worden aangeboden aan huishoudens die zich financieel dicht bij het sociaal minimum bevinden. In de wet moet worden verankerd dat de regering elke vier jaar het sociaal minimum herijkt en hierover advies vraagt aan een commissie met experts. Daarnaast moet de overheid accepteren dat arbeidsmarktprikkels mogelijk verslechteren bij een hoger inkomen voor mensen op het sociaal minimum.
Ook worden er adviezen gegeven om te komen tot een stelsel dat uitvoerbaar en rechtvaardig is. Richt een ‘één-loketfunctie’ in en biedt en benut ruimte voor maatwerk om schrijnende gevallen op te lossen aan de openbare lichamen. Borg de beslagvrije voet en voorkom kostenoploop bij situaties van schulden. Ontwikkel beleid rond wonen, vervoer, water, energie en communicatie. Zorg voor meer beschikbare sociale huurwoningen en bescherm huishoudens met een laag inkomen tegen hoge uitgaven aan energie en tegen een stapeling van kosten.
Pleidooi forse verhoging minimuminkomens...
Wilt u het vervolg van dit artikel lezen? Neem een online abonnement op de krant.