Bekostiging blijft al jaren achter bij de realiteit
Van onze correspondent
Kralendijk - Meer inwoners, meer poliklinische bezoeken aan het ziekenhuis, meer opnames en schaarste aan goed opgeleid personeel. Dat zijn de ingrediënten voor een overbelast ziekenhuis. Het Antilliaans Dagblad berichtte gisteren over code oranje voor Fundashon Mariadal (FM) en komt nu met de cijfers.
De uitdagingen waarmee FM momenteel te maken heeft was de aanleiding om vorige week vrijdag het Ziekenhuis Rampen & Crisis Opvangplan (Zirop) in werking te stellen. Daarbij horen een Crisisbeleidsteam (CBT), een Operationeel Crisisteam (OCT) en vijf Actiecentra die Mariadal door deze uitdagingen moeten heen leiden. Maar hoe doe je dat met een tekort aan geld en personeel dat op het tandvlees loopt?
Het ziekenhuis was in 2010 eigenlijk niet meer dan een ‘grote huisartsenpraktijk’. In 2011 vonden er bijna 7.000 uitzendingen plaats terwijl er toen ‘slechts’ 15.666 personen op het eiland woonden. Vorig jaar was het aantal inwoners gestegen naar 22.573 maar het aantal uitzendingen was juist spectaculair gedaald, naar 1.732. Dit betekent dat er veel meer ingrepen en behandelingen op Bonaire gebeuren. Het is nu een volwaardig ziekenhuis in het klein.
Vanaf 2017 tot en met vorig jaar is het aantal polikliniekbezoeken met 30 procent gestegen, van bijna 32.000 naar ruim 41.000. Het aantal opnames steeg met 38 procent tot 3.382 in 2022. Per 1.000 inwoners zijn dit 150 opnames en dat is vergelijkbaar met het aantal in Europees Nederland. Maar wanneer het wordt vergeleken met de situatie op Bonaire van 13 jaar geleden is er een stijging waar te nemen van 83 procent. Bij het aantal verrichte operaties is de stijging zelfs 248 procent, van 710 naar 2.558.
De zorg is in 13 jaar tijd enorm verbeterd en dit verklaart natuurlijk ook de toename zoals die hierboven is geschetst. Maar de groei heeft ook een keerzijde. Er is sprake van vergrijzing op Bonaire en daarnaast kan steeds meer medisch specialistische zorg op het eiland zelf worden verleend. Hierdoor groeit de zorgvraag sterk en dat vraagt om meer personele capaciteit. ,,De financiering van deze geleverde zorg is gedurende de afgelopen jaren achtergebleven, waardoor de personele capaciteit steeds meer onder druk is komen te staan. Hierbij speelt ook de fors gestegen inflatie op Bonaire een rol, waardoor er sprake is van een flinke stijgingen van prijzen, zoals bijvoorbeeld voor transport”, aldus de voorzitter van het college van bestuur, Giovanni Frans, afgelopen maandag tijdens een persconferentie. Volgens hem heeft de coronapandemie bij het personeel tot extra druk geleid. ,,De overbelasting van het zorgpersoneel heeft geleid tot een ziekteverzuim dat meer dan verdubbeld is ten opzichte van de periode van voor corona. Nieuw personeel is in de regio moeilijk te vinden en dus moeten er (dure) krachten van buiten het eiland worden gehaald, als die er al zijn.”
De organisatie en de interne werkwijze zijn herhaaldelijk door Mariadal doorgelicht op kostenefficiency. Op grond hiervan zijn reeds tal van kostenbesparende aanpassingen gerealiseerd. Maar de koek is volgens Frans nu wel op. ,,We zijn momenteel druk bezig om de werkdruk op het zorgpersoneel te verlichten door onder meer kantoorpersoneel administratieve werkzaamheden van het zorgpersoneel te laten overnemen. Mbo-zorgstudenten van Fundashon Mariadal Academy, die zich vrijwillig hebben aangemeld, worden thans in het verpleeghuis ingezet. De organisatie zit volgens hem tegen uitputting aan.”
Het bestuur en management van Mariadal heeft al geruime tijd intensief contact met de afdeling Zorg & Jeugd Caribisch Nederland (ZJCN) en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) om hen van de benodigde informatie te voorzien. Doel is om zo snel mogelijk te komen tot de noodzakelijke verhoging van het lumpsumbudget (bekostiging).