Van onze correspondent
The Bottom - Bonaire, Sint Eustatius en Saba gaan aansluiten op de Landelijke Voorziening Crisisbeheersing (LVCb) van het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV). Dit maakte het instituut afgelopen maandag bekend. Saba en Statia waren als eerste aan de beurt maar er moest nog wel even geoefend worden.
NIPV is een publiek kennisinstituut voor crisisbeheersing en brandweerzorg. Veiligheidsregio’s, het Rijk en andere crisispartners worden met onderzoek, onderwijs, informatie en ondersteuning versterkt. Zo probeert het instituut Nederland, en nu ook Caribisch Nederland, veiliger en veerkrachtiger te maken. De toekomstige informatiemanagers van Saba en Statia zijn getraind in de netcentrische werkwijze en het gebruik van het Landelijk Crisis Management Systeem (LCMS). Netcentrische werkwijze is een manier om binnen een netwerk van betrokkenen snel informatie uit te wisselen. Adviseur Jeroen Steijsiger verzorgde samen met een collega van het Landelijk Operationeel Coördinatie Centrum (LOCC) de trainingen op Saba en Sint Eustatius. ,,Normaal gesproken zetten we alles eerst op papier, en dán gaan we trainen en oefenen. Maar nu draaiden we het om: al doende onderzochten we samen met de lokale collega’s de meerwaarde van de netcentrische werkwijze en het LCMS. Maar die blijkt er bij een middelgrote brand of een groot ongeluk niet echt te zijn”, aldus Steijsiger. Op Saba en Statia kent iedereen elkaar en de communicatielijnen zijn kort en sterk. Zo hebben ze op Saba WhatsAppgroepen waarin alle bewoners, de crisisdiensten en de gezaghebber zitten. ,,Maar bij een langdurige en complexe crisis is die meerwaarde er zeker wel. Denk aan een situatie als een pandemie of een orkaan, waarin veel afstemming nodig is tussen de eilanden onderling en met diensten buiten het eiland.”
Als er op dit moment iets gebeurt op een van de BES-eilanden staat heel Nederland op scherp. Iedereen wil helpen: Justitie en veiligheid, Defensie, te veel om op te noemen. ,,En dan regent het belletjes en mailtjes vanuit Den Haag: wat is er aan de hand en wat hebben jullie nodig? Als je netcentrisch samenwerkt hoeft dit niet meer. Alle informatie komt dan geordend, eenduidig en goed leesbaar samen in een gedeeld situatiebeeld. Het telefoon- en mailverkeer vermindert en de bijstand vanuit Nederland komt gemakkelijker op gang.”
Door direct te oefenen is er volgens Steijsiger een voorsprong genomen op de implementatie. ,,En nog belangrijker: de informatiemanagers op de eilanden zien de meerwaarde van de Landelijke Voorziening Crisisbeheersing op de eigen, al aanwezige communicatielijnen. Daarom is het ook zo belangrijk dat we deze samen met hen onderzochten: je kan niet zomaar iets wat hier werkt en hoe wij het in Nederland gewend zijn, kopiëren en plakken. Op de twee eilanden bevind je je met z’n allen midden in de zee. De community is daardoor veel hechter en sterker dan we in Nederland gewend zijn.” De eilanden zijn zo klein dat crisispartners praktisch naast elkaar wonen. Mensen hebben meerdere petten op en schakelen tijdens een crisis tussen die verschillende rollen. En de uitwerking voor Bonaire zal waarschijnlijk weer anders zijn: het is een veel groter eiland, dat bovendien zo’n 800 km zuidelijker ligt.
De komende tijd wordt netcentrisch werken ondergebracht in de bestaande crisisstructuren van de BES-eilanden. Daarna volgt de operationele uitwerking. De eilanden kunnen dan gelijk aan de slag, omdat de informatiemanagers al zijn uitgerust om netcentrisch samen te werken.