Van onze correspondent
Oranjestad - Aruba zal de begrotingsnorm van 1 procent dit jaar niet gaan halen. ,,De norm is een overschot van 1 procent van het bruto binnenlands product. Dat komt neer op 50 miljoen florin. Dat halen we wel in 2024, maar dit jaar niet.”
Minister-president Evelyn Wever-Croes (MEP) zei dit gisteren in een persconferentie, waarin ze meer uitleg gaf over de RAft en Coho.
De Rijkswet Aruba financieel toezicht (RAft) en de Rijkswet Caribisch Orgaan voor Hervorming en Ontwikkeling (Coho) staan volop in de parlementaire belangstelling. In mei komen de parlementen van alle Koninkrijkslanden bijeen op St. Maarten om het Coho te bespreken en goed te keuren. ,,Als het Arubaanse parlement niet akkoord gaat of deels akkoord gaat, zal de regering verder gaan met onderhandelen met Nederland”, zei de premier. ,,Want deze wetten zullen het regeren niet belemmeren.”
Volgens Wever-Croes is de discussie niet of de RAft en het Coho de autonomie van Aruba aantast. ,,Want dat is een feit, onze autonomie is aangetast. Toen covid op Aruba kwam, moesten we financiële hulp zoeken. Want het land redde het niet alleen. Nederland kon helpen, tegen strengere voorwaarden dan gewenst was. We hadden echter geen keuze. Dus ja, het tast de autonomie aan. De vraag is nu of de RAft en het Coho de enige manier zijn om uit onze financiële situatie te komen. Dat moet nog blijken.”
De RAft stelt dat Aruba elk jaar een begrotingsnorm moet halen van 1 procent van het bbp. ,,Met andere woorden, een overschot van 50.000 florin. Over twee jaar denken we dit wel te halen, maar op dit moment niet.” De RAft praat ook over een personeelslastennorm van 10 procent. ,,Onze personeelskosten mogen niet meer dan 10 procent van het bbp zijn. We zitten nu op 11 procent en de afspraak is dat we binnen vijf jaar onder de 10 procent zitten.” De regering gaat geen mensen ontslaan, maar wil het ambtenarenapparaat wel efficiënter maken.” Ook staat er een schuldenlastnorm in de RAft. ,,De begrotingsnorm is echter de grootste uitdaging om te halen”, aldus Wever-Croes.
Het Coho is wetgeving die aangeeft welke sancties er volgen als Aruba of Nederland zich niet houden aan het Landspakket. ,,De macht van Nederland in Coho is groot. Aruba heeft geprobeerd om dit meer in balans te krijgen, maar dat is ons niet gelukt. We zijn sinds november 2020 bezig met Coho en ik moet zeggen dat we nog niet in een situatie zijn terechtgekomen waarbij de wetgeving van Coho bepalend was. Tot nu toe houdt Aruba zich aan het Landspakket. De vraag is dan ook of Coho wel noodzakelijk is.”
In het Landspakket staan acht thema’s waar Aruba zich met steun van Nederland mee bezighoudt. Financieel beheer, kosten en effectiviteit publieke sector, belastingen, financiële sector, economische hervormingen, zorg, onderwijs en versterken rechtsstaat. ,,Dit zijn geen onbekende thema’s voor ons. Het was Aruba al lang duidelijk dat we ons hierop moeten richten. Dat doen we ook. Elk kwartaal wordt een agenda gepubliceerd met de taken die Aruba gaat uitvoeren. Elk kwartaal wordt er ook een rapportage gepubliceerd, waarin staat wat de resultaten van het vorige kwartaal waren. Deze Uitvoeringsrapportage gaat tot nu toe vrij goed.”