Van onze correspondent
Oranjestad - Het stopzetten van de salariskorting van 12,6 procent is voor Aruba ‘op dit moment redelijkerwijs niet haalbaar’. ,,Dit zal ernstige financiële gevolgen hebben voor de hele samenleving.” Om die reden legt de rechter aan vakbonden Simar en Seppa een stakingsverbod op.

ARUstakingDe bonden mogen niet staken om af te dwingen dat het Land Aruba de 12,6 procent intrekt en weer 100 procent uitbetaald. Staken mag ook niet om een alternatieve financiële regeling af te dwingen. Dat is de uitspraak van het Gerecht in eerste aanleg gisteren in het kort geding dat het Land Aruba tegen beide vakbonden had aangespannen. De rechter merkte wel op dat het Land Aruba de eis voor het stakingsverbod ‘veel te algemeen heeft geformuleerd’. Zou deze eis zijn toegewezen, dan had de vakbond helemaal niet meer mogen staken. Daarvoor is geen reden, aldus de rechter. De vakbonden krijgen geen dwangsom opgelegd, omdat de rechter erop vertrouwt dat de bonden zich aan het verbod houden.
De vakbonden wilden collectief staken door het aantal uren dat procentueel niet wordt uitbetaald (12,6 procent) niet te werken. Een werkweek wordt 35 uur in plaats van 40 uur en lessen worden met 5 minuten ingekort. Simar gaf als argument dat deze manier van actievoeren niet of minimaal ten koste gaat van het onderwijs dat leerlingen moeten krijgen. Ze krijgen nog steeds alle uitleg en alle stof die ze moeten krijgen. De rechter is het hier niet mee eens. Het schaadt de leerlingen wel, aangezien het om een ‘aanzienlijk aantal lesminuten per maand’ gaat. ,,Leerlingen hebben door de coronapandemie al te weinig lesuren gehad. Het is onaanvaardbaar dat zij door een actie als deze nog meer kostbare lestijd verliezen.”
Het stopzetten van de 12,6 procent salariskorting is ‘op dit moment redelijkerwijs niet haalbaar’, vindt de rechter. De regering kan deze voorwaarde die met Nederland is afgesproken, niet op korte termijn wijzigen zonder dat dit ernstige financiële gevolgen heeft voor het Land en de gehele Arubaanse samenleving. ,,Aruba kan niet voldoen aan de financiële verplichtingen, als er geen liquiditeitssteun is. De loonkorting van 12,6 procent is een voorwaarde om liquiditeitssteun te krijgen. Het belang van het Land Aruba en van de Arubaanse samenleving weegt zwaarder dan de wensen van de vakbond.” Om die reden legt de rechter een stakingsverbod op.
Volgens de rechter is het wel haalbaar om tot een alternatieve financiële regeling te komen. Een staking is echter geen redelijk middel om dit doel te bereiken. Vandaar dat de rechter ook hier een stakingsverbod oplegt.
Tijdens het kort geding gaf de rechter beide partijen de kans om zich daarna bij akte uit te laten. Het Land Aruba kreeg als eerste de gelegenheid om beter te specificeren wat een alternatieve financiële regeling zou zijn. Het gerecht had behoefte aan meer informatie daarover. Simar kreeg twee weken later de kans om op het voorstel van de tegenpartij te reageren. Beide partijen hebben dat gedaan. De extra informatie van het Land Aruba maakt niet duidelijk hoe de overheid de personeelskosten wil terugdringen. Bovendien speelt dit thema al sinds 2017 en de inhoud van het kort geding gaat over loonkortingen die twee jaar geleden werden ingevoerd. Uit de informatie die de rechter heeft gekregen, blijkt dat Nederland niet heeft ingestemd met het verzoek van Aruba om de salariskorting af te bouwen. Echter, Nederland is wel bereid om te kijken of het verminderen van de personeelslasten op een andere wijze kan plaatsvinden. Het Land Aruba heeft in de extra informatie aangegeven dat dit een budgetneutraal alternatief moet zijn. De rechter interpreteert de houding van Nederland als ‘niet onwelwillend’ en dat betekent dat het Land Aruba niet kan stellen dat Nederland niet wil versoepelen.
Actievoeren is een manier waarop een vakbond aandacht vraagt voor een bepaalde handelwijze en die manier van handelen probeert te veranderen, aldus het vonnis. ,,In beginsel zijn werknemers vrij om een actievorm te kiezen die past bij het doel dat zij willen bereiken. Deelnemen aan de staking betekent dat men het eigen werk tijdens de actie niet hoeft uit te voeren, zolang daarbij geen grenzen worden overschreden.”

Voorstel aan CAft
De regering wil, zo blijkt uit het vonnis, een voorstel indienen bij het College Aruba financieel toezicht (CAft) om de korting van 7,6 procent op de vakantie-uitkering en toeslagen te handhaven. De salariskorting van 5 procent op maandelijkse bezoldigingen verdwijnt. Daar tegenover staat dat op andere arbeidsvoorwaarden moet worden bespaard of gekort. Zoals ATV-dagen en overwerkvergoedingen. De rechter reageert hierop dat het Land Aruba ter zitting heeft verklaard dat een structureel alternatief zou kunnen zijn om het aantal ambtenaren te verminderen. ,,Het voorstel dat de regering bij het CAft wil indien, gaat om iets heel anders”, aldus de rechter. Het gerecht wil niet inhoudelijk oordelen over het voorstel dat naar het CAft gaat.