Laat ik vooropstellen dat ik de artikelen en boeken van professor Piet Emmer altijd met genoegen lees. Hij is altijd to the point en is, net als ik, tegen hypes zoals de misschien iets té uitgebreide herdenking dit jaar van de trans-Atlantische slavernij, waarin iedereen zijn en haar zegje mag doen. 
Ook de Curaçaose voorbijgangers in de straten van Willemstad werden geïnterviewd en mochten zeggen wat ze ervan vonden. Een van hen riep uit: ‘we zijn vrij, we zijn vrij!’, alsof de feestelijke afschaffing van de slavernij gisteren had plaatsgevonden.
Wat Piet Emmer, altijd zo helder, wil betogen in zijn artikel in de Volkskrant van 4 juli is mij echter niet duidelijk. Wil hij aantonen dat het allemaal nogal meeviel na de vrijlating van de slaven omdat deze ‘bleven profiteren van een inkomen dat gemiddeld vele malen hoger was en is dan dat van hen wier voorouders slaaf in Afrika waren gebleven’?
Beste Piet, je maakt je door deze laatste bewering net zo schuldig aan het vergelijken van appels en peren als degenen die in hun commentaren ‘alles voor het gemak maar voorzien van het stempel moderne slavernij’.
Waar Piet Emmer helemaal aan voorbijgaat is het feit dat het wezenskenmerk van de kolonisatie de vernedering, het onderdrukken van de geest is. En die onderdrukte geest bleef nog lange tijd na de ‘afschaffing’ voortbestaan en zou er wel eens de oorzaak van kunnen zijn dat sommige nazaten van slaven zich nog altijd niet op hun gemak voelen in de nabijheid van blanken.
De vernedering van de slaven had vele gezichten, onder andere de manier waarop de blanken duidelijk maakten dat de taal die de slaven spraken (voor de Benedenwindse Antillen was dit het Papiaments dat omstreeks 1650 al was uitgegroeid tot een volwaardige taal) een minderwaardig jargon was, een ‘gekakel en kalkoenengeluid’ dat ‘onverdraaglijk is voor het fijnere oor van den Europeaan’ (aldus de onderwijzer Van Paddenburgh in 1819) en de ‘getuige van een primitief en zwak gedachteleven’ (frater Walboomers in 1915).
Ook geboren Curaçaoënaars hadden deze opvatting verinnerlijkt, hetgeen uitspraken als deze tot gevolg had: het Papiaments is een taal voor ‘niet-ontwikkelden’ (Abraham Jesurun in 1898), het Papiaments is geen taal omdat het geen grammatica heeft (!), omdat de taal geen onderscheid kent tussen mannelijk en vrouwelijk (!) (J.H.M. Chumaceiro in 1905) en het Papiaments is ‘bedorven Spaans’ (J.S. Panneflek in 1923). Zelfs in 2007 nog wilde de Vereniging voor Protestants Christelijk Onderwijs het Papiaments in het lager en beroepsonderwijs verbieden omdat het ‘de vorderingen van de leerlingen in de weg staat’ (oorspronkelijke tekst in het Papiaments in de krant Extra van donderdag 5 september 2007: ‘[…] Papiamentu ta stroba progreso dje alumnonan’).
Gelukkig zijn er ook mensen geweest die er anders over dachten. Zelfs Monseigneur Niewindt, in 1843 voorzitter van de Curaçaose Schoolcommissie, was van mening dat het onderwijs in het Nederlands zou verbeteren als ‘men zich van de landstaal zal bedienen om door middel van derzelve de Hollandsche te onderwijzen’. Toegegeven, Niewindt kocht ook een plantage waar enige slaven op werkten. Hij was ook een kind van zijn tijd.
Kortom, beste Piet, ik heb net zo’n hekel als u aan hypes en overdreven slachtoffergevoel, maar we moeten de invloed van de slavernij niet wegbagatelliseren.
Overigens vind ik persoonlijk de betuigingen van spijt en berouw (een pietsie christelijk) van de Nederlandse regering voldoende. Wat moeten de mensen met excuses als deze niet gepaard gaan met een wederzijdse bereidheid om elkaar daadwerkelijk bij te staan? Holle woorden vullen immers geen gaatjes.
Fred de Haas, Nederland