Zover moest het dus komen. Een bezorgde burger/ondernemer die uitleg wil van de douane over het in zijn ogen niet goed functionerende aangifte systeem bij invoer van goederen, krijgt van de ambtenaar, die mij nader zou kunnen informeren, te horen dat zij van het management een spreekverbod heeft gekregen en niet met Jan van der List mag praten. Tegelijkertijd krijg ik te horen dat het management met vakantie is.
De reden van dit spreekverbod is duidelijk. In mijn vorige artikel over de problemen rond de invoering van het aangiftesysteem, heb ik duidelijk gemaakt, dat er nogal wat problemen zijn ontstaan. Het systeem is te ingewikkeld, te tijdrovend, te duur en dat is dan ook de reden dat het pakhuis bij Don Andres tot aan de nok toe gevuld is. Goederen kunnen niet worden meegenomen vanwege de grote mate van bureaucratie en de economie stagneert aldus. Kritiek wil men niet horen en dus is een spreekverbod het antwoord. Ambtenaren en regels moeten er echter voor het publiek zijn en niet andersom. De Caribisch Nederlandse ambtenaren en hun regels zijn een belemmering geworden voor de economie en de samenleving. Na 10-10-10 is het inmiddels duidelijk dat het Boneriaanse volk het slachtoffer is geworden van honderden Caribisch Nederlandse ambtenaren en de honderden regels die ze vanuit Nederland hebben opgedragen gekregen.
En dan nu een spreekverbod. Een totaal gebrek aan respect voor mij als burger/ondernemer. Het management dat het spreekverbod heeft afgekondigd had toch minimaal het lef kunnen tonen om met mij een afspraak te maken om mijn vragen te beantwoorden.
Ik had in deze rubriek uiteen willen zetten wat de problemen zijn rond het nieuwe douanesysteem bij invoer van goederen en tevens een reactie van de douane willen vermelden. Een belangrijke zaak omdat feitelijk alles wat op Bonaire te koop is, wordt ingevoerd.
Ik had, na informatie te hebben ontvangen van de douane het nieuwe systeem dus van twee kanten kunnen belichten. Helaas is dat door het spreekverbod van de ambtenaar en de vakantie van het management niet mogelijk en kan ik u alleen mijn ervaringen berichten, aangevuld met de ervaringen van enige ondernemers die ik inmiddels heb gesproken.
Vorige week volgde ik een door de Belastingdienst georganiseerde cursus van maximaal zes uur. De cursus volgde ik om als kleine ondernemer zelf de aangifteprocedure uit te kunnen voeren. De cursus, mijn eerdere observaties en ontvangen informatie van collega-ondernemers leiden tot de volgende conclusies met betrekking tot het nieuwe aangiftesysteem.
<I>Het nieuwe systeem<I>;
Is wel in het belang van de douane omdat deze minder werk heeft.
Is niet in het belang van de ondernemer omdat deze wordt opgezadeld met veel extra werk.
Is zeer gebruikersonvriendelijk en vertoont allerlei gebreken.
Leidt tot irritaties van de aangevers en stagnatie bij de import.
Afgaande op mijn observaties tijdens de dagcursus concludeer ik dat het de kleine ondernemer die af en toe aangifte moet doen niet zal lukken om het systeem te beheersen.
Het systeem bestaat uit zes fasen. Het begint met de fase waarin allerlei deels onzinnige vragen moeten worden beantwoord.
Stel u voor, u laat een doos op Curaçao gekochte spullen met de Don Andres naar Bonaire komen.
Een deel van de vragen; hoeveel kilo weegt de doos? In welk land zijn de goederen geproduceerd en wat is de landcode? Zijn de goederen met een 20 of 40 voet container naar Bonaire gekomen? Wat is het nummer van de container? Wat is de code van de goederen? (Keuze uit duizenden codes.)
Mijn vraag aan de douane zou zijn; wat is het nut van deze vragen?
Helaas krijg ik door het spreekverbod geen antwoord en moet ik dus bij de aanschaf van de artikelen me af vragen hoeveel het weegt, waar het is geproduceerd, in welke container Don Andres het naar Bonaire gaat vervoeren en vervolgens wat de code van het artikel is. Met name dit laatste kost giga tijd. Zo heb ik geprobeerd de code te achterhalen van een houten tafel. Zelfs met behulp van de instructeur is dat niet gelukt.
Coderen is daarom al onzinnig omdat alles met uitzondering van een paar vrijstellingen 8 procent belast is. Helaas kan de douane mij door het spreekverbod en vakantie niet het nut van deze vragen duidelijk maken en wellicht naar aanleiding van mijn kritische opstelling een en ander verbeteren in het voordeel van de ondernemer en dus de consument, want ook de aangiftekosten moeten weer worden doorberekend en leiden dus uiteindelijk weer tot hogere prijzen voor de consument.
Het bovenstaande beslaat slechts de eerste fase van de aangifte. De volgende fasen hebben weer allerlei computertechnische problemen zoals het scannen en e-mailen van documenten en het ontvangen van codes en weer terugsturen van informatie.
Tijdens de trainingsdag liep het computersysteem diverse keren vast en moesten we wachten tot een specialist het weer had hersteld.
Als het systeem vast loopt terwijl ik thuis probeer aangifte te doen, moet ik bellen en als ik al verbinding krijg moet ik waarschijnlijk weer opnieuw beginnen.
Ook kreeg ik tijdens de opleiding een foutmelding omdat de computer dacht dat 8 en 4 opgeteld niet 12 is. Terwijl ik bijna zeker weet dat 4 en 8 totaal 12 is, probeerde ik 11 en 13. De instructeur loste dit probleem op maar thuis vanachter mijn computer kan ik een dergelijk probleem zeker niet oplossen.
Van collega-ondernemers heb ik begrepen dat de gehele vrijmakingsprocedure inclusief het heen en weer reizen tussen transporteur en Belastingdienst ongeveer een dag in beslag neemt, tenminste als er geen complicaties optreden, zoals het vastlopen van het systeem. Als in de allerlaatste minuut uw spullen de code rood krijgen (zoals tijdens de trainingsoefening met mijn houten tafel en vier stoelen gebeurde) dan moet u zelf contact opnemen met de douane omdat zij dan de spullen ter plaatse moeten controleren. Code blauw en geel geeft weer andere problemen. Allemaal extra tijd en dus extra kosten.
Omdat ik zeker weet dat het gros van de kleine ondernemers de zes fasen van het elektronisch aangiftesysteem niet voor elkaar zal krijgen betekent dit zoals gezegd weer voor kleine ondernemers een lastenverzwaring want er zal dure professionele hulp ingeschakeld moeten worden om dit elektronisch aangeven voor elkaar te krijgen. Blijkens de Caribisch Nederlandse folder is een van de voordelen van het nieuwe systeem dat het  eenvoudig is. Ik zie het anders maar misschien ben ik wel te dom.
De grote vraag die mij opkomt is; waarom heeft de belastingdienst niet het oude systeem nog een aantal maanden door laten lopen om fouten in het nieuwe systeem op te lossen en iedereen aan het nieuwe systeem te laten wennen? Helaas door het spreekverbod en vakantie van het management zal ik het antwoord op deze vraag niet krijgen. 
Eerder vergeleek ik de slogan van de Belastingdienst Nederland: leuker kunnen we het niet maken, wel gemakkelijker, met de wat mij betreft voor Bonaire geldende slogan; leuker kunnen we het niet maken, we hebben het wel moeilijker en duurder gemaakt.
Nu de toevoeging; we hebben het ook onduidelijker gemaakt want we geven simpelweg onze ambtenaren een spreekverbod zodat ze u ook niets uit kunnen leggen en zodat u ook niet zult begrijpen waarom we doen wat we doen.
Alle gekheid op een stokje; schande dat het management van de Caribisch Nederlandse Belastingdienst de ambtenaren de mond snoert en zelf, terwijl er allerlei problemen spelen, lekker met vakantie gaat.
Omdat ik nog steeds geloof dat dingen kunnen worden verbeterd, stuur ik een print van dit artikel naar de gedeputeerde van Financiën en het hoofd van de Belastingdienst en zal ik met betrekking tot het aan de ambtenaar opgelegde spreekverbod een klacht indienen bij de ombudsman.

Jan van der List, Bonaire