Vijftig jaar geleden, op 6 november 1967, stortte de in aanbouw zijnde brug over de St. Annabaai neer. Bij deze ramp kwamen vijftien werknemers om het leven. Deze ramp wordt deze dagen terecht weer herdacht.
Wat opvalt in de berichtgevingen over het instorten van de brug is dat er altijd wordt vermeld dat de oorzaak van het instorten nooit duidelijk is geworden. Er doen zelfs complottheorieën de ronde.
De oorzaak van het instorten is echter grondig onderzocht. Dat men gewoon opnieuw zou zijn gaan bouwen aan de brug zonder de oorzaak te kennen lijkt daarnaast niet aannemelijk. De oorzaak was geen ontwerpfout maar een uitvoeringsfout.
In het Nederlandse vaktijdschrift ‘Bouwen met staal - vakblad over staal en staalconstructies’ is in de edities van maart en juni 1973 uitvoerig gepubliceerd over het ontwerp van de brug, de fabricage en uitvoering van de brugconstructie en wat er fout ging.
De met name horizontale krachten tijdens de bouw van de brug, dat gestart werd vanaf de Punda-zijde, werden opgevangen door een verankeringsconstructie in het forse betonnen bruggenhoofd. Deze verankering bestond uit groepen van zogenaamde Dywidag-verankeringsstaven van circa 40 m lang en waren bevestigd aan een ingegraven ankerblok. Deze Dywidag-verankeringsstaven waren vervaardigd van hoogwaardig staal en verankerde de stalen brugdelen aan het bruggenhoofd.
Na het instorten van de brug werd er door het Eilandgebied Curaçao een onderzoekscommissie ingesteld. Uit het onderzoek blijkt dat de betonnen fundaties niet zijn verzakt. Ook wanneer de berekeningen en de brugconstructie zelf worden gecontroleerd zijn er geen aanwijzingen te vinden van de oorzaak van de catastrofe. Nadat het ankerblok is ontgraven blijkt echter dat de verankeringsstaven zijn gebroken. Aan de gebroken staven zijn, vlakbij het breukvlak, kleine lasrupsen te zien.
De sterkte van de staven van hoogwaardig staal lijkt aanzienlijk te zijn verminderd door tiplassen. Het aanbrengen van minimale lassen op de verankeringsstaven wordt vervolgens in het Laboratorium voor Metaalkunde aan de T.H. Delft herhaald. Bij de trekproeven bleek vervolgens overduidelijk dat deze hoogwaardig stalen staven door kleine tiplassen aanzienlijk worden verzwakt.
Uiteindelijk blijkt dat de verankeringsstaven tijdens de uitvoering met kleine tiplassen met elkaar zijn verbonden om ze op hun plaats te houden bij de daaropvolgende betonstortingen. Deze simpele laswerkzaamheden, om de uitvoering te vergemakkelijken, hebben de staven dusdanig verzwakt dat deze braken en de brug neerstortte.
In januari 1970 werd de montage van de brug hervat, te beginnen aan de Otrobanda-zijde. De brugconstructie zelf werd niet gewijzigd. Uiteindelijk kon de Koningin Julianabrug op 2 maart 1974 officieel worden geopend.
Michael Newton,
Curaçao