Van een onzer verslaggevers 
Willemstad - Een atrako, ernstig verkeersongeluk of verlies van baan en inkomsten. De ene persoon kan het emotioneel aan, een ander kan dat niet en heeft hulp nodig. ,,Neem de situatie bij Insel Air, zoveel mensen die hun baan kwijt raken. Op de betrokken gezinnen heeft dat grote impact, een aantal families verkeert in grote stress omdat zij niet weten hoe ze het financieel redden.”


psychologieDat zegt psychologe Nataly Li-Martina. ,,Als aan het ontslag een andere tragische gebeurtenis vooraf is gegaan, zoals het verlies van een familielid, dan kan het voor mensen teveel zijn. Het is meestal een combinatie van factoren, gebeurtenissen, waardoor mensen in psychische nood geraken.”
Het aantal jongeren en volwassenen dat dringend psychische hulp nodig heeft, is veel groter dan de zorg die psychologen kunnen bieden. Mede door restricties van de SVB moeten mensen die door de huisarts naar een psycholoog worden gestuurd, drie tot acht weken wachten op onderzoek en behandeling. De psychologen die zijn aangesloten bij PsyCur, de vereniging voor psychologen op Curaçao, willen elk graag meer patiënten behandelen dan het aantal dat, volgens de door SVB afgekondigde maximumnorm, voor behandeling in aanmerking komt. Elke behandelend psycholoog heeft een wachtlijst, tot grote frustratie van zowel patiënten als artsen. Daar komt bij dat de SVB een psychologenstop heeft afgekondigd; er kunnen zich niet meer psychologen bij SVB aanmelden. 
Nataly Li-Martina, voorzitter van PsyCur, ziet als psycholoog met name slachtoffers van atrako’s en van seksueel misbruik en geweld. Ze ziet hoe moeilijk het voor slachtoffers is om hun pijnlijke ervaringen te verwerken en hun angsten te overwinnen. Het verwerkingsproces wordt belemmerd door het dagelijks nieuws over geweld op Curaçao, zegt Li-Martina. ,,Er zijn teveel trauma triggers. Mensen die een atrako hebben meegemaakt, reageren vaak zeer emotioneel op soortgelijke incidenten. Beelden op televisie, berichten in de krant en op de radio kunnen ervoor zorgen dat de slachtoffers herbeleven wat hen is overkomen, en nachtmerries hebben, of juist niet kunnen slapen. Maar je ontkomt niet gemakkelijk aan het nieuws op Curaçao. Er gebeurt veel, teveel, dat mensen van hun stuk brengt.”
Decennialang was psychologische hulp voor een groot deel van de bevolking van Curaçao onbereikbaar, want onbetaalbaar. Pas in 2013, met de introductie van Seguro Basiko, kwam onderzoek en behandeling door een psycholoog in het pakket. Huisartsen begonnen patiënten te verwijzen; kinderen met gedragsstoornissen, ouderen met verwardheid, veertigers met een burn-out, depressie, of een trauma. Op medisch advies kwamen zij terecht bij de psycholoog. Die maakte voor elke nieuwe patiënt een rapport op, stuurde dat naar de SVB voor toestemming om te behandelen, en na goedkeuring van de SVB kon de behandeling beginnen. Sinds negentig procent van de Curaçaose bevolking in aanmerking komt voor Seguro Basiko, is het aantal patiënten dat op medische indicatie in de wachtkamer bij de psycholoog belandt, flink gestegen. 
Het is begrijpelijk, zeggen de psychologen, dat de SVB de kosten wil beheersen. Maar de manier waarop dat nu gebeurt, met een psychologenstop en beperking van het aantal behandelingen dat een psycholoog jaarlijks kan verrichten, daarover maken de psychologen zich zorgen. ,,Als je nu een psycholoog belt voor een afspraak, krijg je te horen dat er een wachtlijst is”, zegt Li-Martina. ,,Hoewel psychologen onderling proberen om patiënten naar elkaar te verwijzen, in de hoop dat één van hen nog plaats heeft, is inmiddels het punt bereikt dat alle psychologen een lange rij patiënten in de wacht hebben.” De praktijk van de psycholoog heeft te maken met woedende en scheldende patiënten. ,,Ik begrijp dat”, zegt Li-Martina. ,,Als jij gisteren, thuis of op het werk, bent overvallen, dan heb je nu hulp nodig. Als je dan te horen krijgt dat je weken moet wachten voordat een psycholoog je kan ontvangen, dan kan ik me voorstellen dat je, na alles wat je pas hebt meegemaakt, uit je vel springt.”
Mensen die dringend psychologische hulp nodig hebben, moeten deze ook kunnen krijgen, vinden de 33 psychologen die zijn aangesloten bij PsyCur. Twintig van deze psychologen zijn behandelend arts, aangesloten bij SVB. De huisarts heeft een overzicht van al hun specialismen, en weet zo welke patiënt baat heeft bij welke psycholoog. ,,Psychologische behandeling is typisch voor mensen die beseffen dat ze hulp nodig hebben, die zich bewust zijn van het probleem en weten dat er iets aan gedaan moet worden, om verder goed te kunnen functioneren”, zegt een van de psychologen. ,,Psychologische hulp is feitelijk preventieve zorg, in de zin dat je ermee kunt voorkomen dat mensen bij de psychiater belanden en aan de medicatie moeten. De kosten daarvan zijn véél hoger. Dus om excessen te voorkomen, is het van belang dat psychologische hulp bereikbaar is voor een ieder die het nodig heeft.”